ΦΑΚΕΣ

Η φακή αποτελεί μια απο τις αρχαιότερες καλλιεργειες ανάμεσα στα ψυχανθή. Κατάγεται απο την νοτιοδυτική Ασία και την λεκάνη της μεσογείου. Ευρήματα αρχαιολογικά σχετικά με την φακή , έχουν βρεθεί απο το 7500 εως και το 6.500 π.Χ. Καλλιεργείται παγκοσμίως σε μία έκταση πανω απο 420 εκατομμύρια στρεμματα και παραγωγής παγκοσμίως 4,6 εκατομμύρια τόνους.
Συνήθως χρησιμοποιείται για ανθρώπινη κατανάλωση , κτηνοτροφή και για αύξηση της γονιμότητας του εδάφους μεσω της αζωτοδέσμευσης. Απο τις κυριότερες χώρες παραγωγής φακής , ο Καναδάς παραμένει στην κορυφή και ακολουθεί η Ινδία, η Τουρκία, ΗΠΑ, Νεπάλ, Αυστραλία, Κίνα, Αιθιοπία, Ιράν, Συρία και άλλες.


ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ: Lens culinaris Ανήκει στην οικογένεια των ψυχανθών.

Εδαφοκλιματικές απαιτήσεις

Η φακή είναι ενα μή απαιτητικό ψυχανθές οσον αφορά τις εδαφοκλιματικές απαιτήσεις. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε μία μεγάλη γκαμα απο υψόμετρα και εδάφη. Ωστόσο τα βαριάς σύστασης εδάφη οδηγούν σε μείωση των αποδόσεων και της πρωτεινικής σύστασης. Οι εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες ενδεχομένως να βλάψουν τα φυτά και για αυτό θα πρέπει να αποφεύγονται περιοχές με ακραίες συνθήκες κλίματος.

Η φακή συνήθως δεν χρησιμοποιεί αζωτουχα λίπανση αφού η ίδια αποτελεί λίπασμα κατα την αμειψισπορά. Υπολογίζεται οτι η φακή μπορεί να εμπλουτίσει το έδαφος με Ν με ποσότητες 46-192 κιλά ανά 10 στρέμματα. Ωστόσο, προκειμένου να ενθαρρύνουμε την βακτηριακη δραστηριοτητα των ριζών του ψυχανθούς, η χορήγηση 1 κιλού Ν ανά στρεμμα καθως και 2,5 κιλών φώσφορού κατα την διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου ενδείκνυται.

ΦΥΤΕΥΣΗ: Για τις λεπτόσπερμες ποικιλίες 5-8 κιλά σπόρου ανά στρέμμα, ενώ για τις πλατύσπερμες 9-12 κιλά σπόρου ανά στρέμμα. Οι αποστάσεις γιασπορ ά με σπαρτική 25-30 εκατοστά γραμμή από γραμμή.

ΑΠΟΔΟΣΗ: Ανάλογα με την ποικιλία παράγονται 120-220 κιλά/στρέμμα.

ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ:
Στην Ελλαδα υπάρχουν δύο ποικιλίες, η Πελασγία και η Αράχωβα, ωστόσο παγκοσμίως υπαρχουν και άλλες ποικιλίες οπως είναι η petit golden, beluga, le puy, pardina, eston, richlea, laird, macachiados, petit crimson κτλ

ΧΡΗΣΕΙΣ: Χρησιμοποιείται ως εδώδιμο όσπριο μεγάλης θρεπτικής αξίας με υδατάνθρακες 55-60%, λίπος 2%, βιταμίνες της σειράς Β, πρωτεΐνες 20-26%  υψηλής βιολογικής αξίας εφάμιλλης του κρέατος κ.α.

Διατροφική αξία.

 Οι φακές περιέχουν το τρίτο υψηλότερο επίπεδο πρωτείνης κατα βάρος. Οι κυριότερες πρωτείνες είναι η λυσίνη και η ισολευκίνη ενω οι φακές αποτελουν μία φθηνή πηγή απαραίτητων πρωτεινών σε πολλά μέρη του κόσμου. Οι κόκκινες φακες περίεχουν μικρότερη συγκέντρωση ινων απο ότι οι πράσινες φακές ενώ τα υψηλά ποσοστά αργών αφομοιούμενων αμύλων κάνουν τις φακές στους ανθρώπους με διαβήτη, πολύ σημαντική τροφή. Τέλος οι φακές είναι μία καλή πηγή σιδήρου και περιέχουν πανω απο το μισό του ημερήσιου επιτρεπόμενου σιδήρου ενός ατόμου σε μία μερίδα φλυτζανιού.

Η καταγωγή τους

Τα όσπρια, ως μέλη της οικογένειας των ψυχανθών, παίζουν σπουδαίο ρόλο στην οικονομία αζώτου στη φύση και αποτελούν φυτά πολύτιμα στη βελτίωση της γονιμότητας τους εδάφους λόγω των συμβιωτικών σχέσεων που αναπτύσσουν με αζωτοβακτήρια. Σε μια παγκόσμια θεώρηση της ισορροπίας αζώτου στη φύση έχει υπολογιστεί ότι από τις ετήσιες απώλειες αζώτου των καλλιεργούμενων εδαφών, τα ψυχανθή (το συμβιωτικό σύστημα των αζωτοβακτηρίων – ψυχανθών) προσθέτουν στο έδαφος πολύ περισσότερο άζωτο από όσο προσθέτουμε με τα χημικά λιπάσματα και με τις κοπριές.
Αυτή η ιδιότητα των φυτών της οικογένειας των ψυχανθών ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Από τους πρώτους Έλληνες βοτανολόγους, ο Θεόφραστος, συγκεντρώνοντας την μέχρι τότε γνώση, γράφει τον 3ο αιώνα π.Χ. ότι τα ψυχανθή αναζωογονούν το έδαφος και μάλιστα, όχι μόνο δεν εξαντλούν το χώμα αλλά αντίθετα φαίνεται ότι το λιπαίνουν.

Τα φασόλια γίγαντες-ελέφαντες Καστοριάς

Τα πλατιά, ολόλευκα φασόλια γίγαντες-ελέφαντες Καστοριάς είναι προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.). H ιδιαιτερότητά τους κι εδώ έχει να κάνει με τις εδαφολογικές-κλιματικές συνθήκες, κοντολογίς με το μικροκλίμα της περιοχής, που είναι ήπιο, ημιορεινό. Καλλιεργούνται στις παρόχθιες περιοχές του Αλιάκμονα, κοντά στις πηγές με τα εξαιρετικά νερά, και είναι λεπτόφλουδα, βραστερά και με υπέροχη γεύση.

Σερραϊκά όσπρια

 Όσπρια που παράγονται είναι:



Φασόλια μέτρια (με λεπτή φλούδα), τα πιο ιδανικά φασόλια για παραδοσιακή Ελληνική φασολάδα.




Μπαρμπούνια. Μαγειρεύονται στην κατσαρόλα με λαχανικά και ρύζι, αρωματισμένα με βασιλικό.




Φασόλια πλακέ μεγαλόσπερμα, γνωστά και ως «τσαλιά». Ιδανικά για φασολάδα ή σαλάτες.




Φασόλια μαυρομάτικα τα οποία είναι ιδιαίτερα στην γεύση, ιδιαίτερα και στην εμφάνιση. Τα μαυρομάτικα φασόλια μπορούν να γίνουν μια απαραίτητη σαλάτα στο καθημερινό μας τραπέζι.






Φασόλια Γίγαντες. Μαγειρεύονται στο φούρνο κοκκινιστά, χορταστικά και υγιεινά, σύμφωνα με τις αρχές της μεσογειακής διατροφής.




Ρεβίθια. Αχνιστή ρεβιθάδα, σωστά μαγειρεμένη είναι ένα πολύ υγιεινό και ελκυστικό πιάτο.





Φακές ψιλές & χοντρές. Φακές σούπα - μια παραδοσιακή ελληνική συνταγή.





Φάβα-κομμένο μπιζέλι

Το κομμένο μπιζέλι χρησιμοποιείται για την παραγωγή της πράσινης φάβας η οποία καταναλώνεται κυρίως σε περιόδους νηστείας, επίσης ονομάζεται και μπιζελόφαβα ή πράσινη φάβα καθώς μετά το μαγείρεμα έχει την ίδια μορφή με την φάβα., ενώ λόγω του έντονου χρώματος της δίνει ξεχωριστή γεύση στο τραπέζι και μπορεί να γίενι η βάσει πολλών πιάτων

Το μυστικό των συνδυασμών

Τα όσπρια γενικότερα χαρακτηρίζονται από την υψηλή περιεκτικότητά τους σε καλής ποιότητας πρωτεΐνη και αμινοξέα, καθώς επίσης και σε σίδηρο, αλλά υπό προϋποθέσεις. Αν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τη διατροφική τους αξία, θα πρέπει να κάνουμε σωστούς συνδυασμούς. Ο συνδυασμός τους με τρόφιμα που περιέχουν θειούχα αμινοξέα, όπως για παράδειγμα το ρύζι ή οι ξηροί καρποί, αυξάνει τη βιολογική αξία των πρωτεϊνών. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι το φακόρυζο και το ρεβιθόρυζο είναι πιάτα που καταναλώνονται συχνά σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Οι συνδυασμοί αυτού του είδους είναι εξαιρετικοί σε περιόδους κατά τη διάρκεια των οποίων αποφεύγεται η κατανάλωση ζωικών προϊόντων (π.χ. νηστεία, αποτοξίνωση). Επίσης, τα όσπρια είναι ιδανικά για ανθρώπους που δεν καταναλώνουν κρέας. Η περιεκτικότητα σιδήρου στα όσπρια είναι αρκετή, αλλά είναι σε λιγότερο απορροφήσιμη-αξιοποιήσιμη μορφή από τον οργανισμό συγκριτικά με το κρέας, το συκώτι και τα θαλασσινά. Ένας τρόπος να αυξήσουμε την αφομοίωσή του από τον οργανισμό μας είναι να συνδυάσουμε τα όσπρια με τρόφιμα όξινα, που ταυτόχρονα περιέχουν υψηλές ποσότητες βιταμίνης C. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν το λεμόνι και το πορτοκάλι.

Διατροφικός θησαυρός

Στην κατηγορία των οσπρίων περιλαμβάνονται κυρίως τα φασόλια, οι φακές, τα κουκιά, τα ρεβίθια και η φάβα. Τα όσπρια αποτελούν τρόφιμα υψηλής βιολογικής αξίας, καθώς περιέχουν σημαντικές ποσότητες πρωτεϊνών και υδατανθράκων, συστατικά τα οποία είναι απαραίτητα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι υδατάνθρακες μας χαρίζουν ενέργεια, ενώ οι πρωτεΐνες είναι το κύριο συστατικό των δομικών ιστών. Δεν είναι υπερβολή να αναφέρουμε ότι από τα τρόφιμα του φυτικού βασιλείου, τα όσπρια και τα δημητριακά έχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, που φτάνει σε ποσοστό 20-25%. Εξίσου σημαντική είναι και η περιεκτικότητα των οσπρίων σε φυτικές ίνες, οι οποίες αφενός βοηθούν την ομαλή λειτουργία του εντέρου και αφετέρου συμβάλλουν στον καλύτερο έλεγχο της χοληστερίνης. Επίσης, από την κατανάλωσή τους παίρνουμε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σίδηρο και κάλιο και σε μικρότερα ποσοστά ασβέστιο.

Συμβουλές για το μαγείρεμα

• Να βάζετε το αλάτι και την ντομάτα πάντα προς το τέλος του μαγειρέματος. Το αλάτι, αν προστεθεί από την αρχή, ξεφλουδίζει και ανοίγει τα όσπρια, ενώ η ντομάτα, επειδή είναι λίγο όξινη, τα σκληραίνει.
• Μετά το μούλιασμα να πετάτε τα όσπρια που επιπλέουν στο νερό, γιατί μπορεί να είναι κούφια ή πολυκαιρισμένα.
• Τα όσπρια χρειάζονται 10-15 ώρες μούλιασμα, με εξαίρεση τις φακές, που δεν θέλουν περισσότερες από 1-2 ώρες.
• Να προσθέτετε το ελαιόλαδο στο τέλος του μαγειρέματος, ώστε να αποφεύγεται η αλλοίωση των λιπαρών οξέων.
• Για να είναι καλόβραστα, πρέπει να προμηθεύεστε πάντα όσπρια φετινής εσοδείας και να μην αναμειγνύετε διαφορετικές παρτίδες στο ίδιο φαγητό.

Όσπρια:αξία και ποσότητα ανά κύρια χώρα παραγωγής

Ξηρά φασόλια (όλες οι κατηγορίες)

αξία και ποσότητα ανά κύρια χώρα παραγωγής (2011)

	Χώρα	Αξία παραγωγής ($1000)		Παραγωγή (MT)
1	Ινδία	2356705		4470000
2	Βραζιλία	1972006		3435370
3	Μιανμάρ	1601364		3721950
4	Κίνα	753476		1583498
5	ΗΠΑ	520874		899610
6	Τανζανία	386548		675948
7	Κένυα	347410		577674
8	Μεξικό	314287		567779
9	Ουγκάντα	244750		464105
10	Καμερούν	217704		380000

         

Φακές (όλες οι κατηγορίες)

αξία και ποσότητα ανά κύρια χώρα παραγωγής (2011)

	Χώρα	Αξία  Παραγωγής  ($1000)		Παραγωγή (MT)
1	Καναδάς	600085		1531900
2	Ινδία	343503		943800
3	Αυστραλία	155037		379659
4	Τουρκία	121365		405952
5	ΗΠΑ	87650		214640
6	Νεπάλ	81210		206869
7	Συρία	41929		112470
8	Ιράν	35578		98516
9	Μπάγκλαντες	31832		80442
10	Αιθιοπία	31794		80952

  

  

Ρεβίθια (όλες οι κατηγορίες)

αξία και ποσότητα παραγωγής ανά χώρα (2011)

	Χώρα	Αξία   Παραγωγής ($1000)		Παραγωγή (MT)
1	Ινδία	3255503		8220000
2	Αυστραλία	239004		513338
3	Μιανμάρ	218709		466738
4	Τουρκία	179070		487477
5	Αιθιοπία	150222		322839
6	Πακιστάν	132082		496000
7	Ιραν	113274		290243
8	Καναδάς	40564		90800
9	Τανζανία	33732		71182
10	Μεξικό	33430		72143

Όσπρια: Η ελληνική ζήτηση και διαθεσιμότητα

          Τα όσπρια στη χώρα μας καλλιεργούνται  σε μια έκταση περίπου 150.000 στρεμμάτων, αλλά όχι σε ικανές ποσότητες που να καλύπτουν τις ανάγκες.

           Τα φασόλια, η φακή και το ρεβίθι ανοίγουν σημαντικές ευκαιρίες για εκείνους που θέλουν να ασχοληθούν με τις καλλιέργειες αυτές, καθώς η Ελλάδα είναι «δραματικά» ελλειμματική με εισαγωγές 35-38.000 ΜΤ ετησίως και ανάγκες σε όσπρια που ξεπερνούν τους 100.000 ΜΤ σε αυξητική πορεία. Εισάγονται περί τους 18.000 ΜΤ φασόλια (από ΗΠΑ, Καναδάς, Αλβανία, Αργεντινή, Γιουγκοσλαβικές χώρες, κ.ά.), 11.500-12.000 ΜΤ φακές (από Καναδά, Τουρκία, ΗΠΑ) και 5.000 ΜΤ ρεβίθια ετησίως σχεδόν αποκλειστικά από Τουρκία, όταν η χώρα ήταν απόλυτα αυτάρκης πριν τη ένταξη στην ΕΕ. Οι πολλές φιλόξενες περιοχές της Ελλάδας με μεγάλες δυνατότητες, οι καλές αποδόσεις ανά μονάδα επιφανείας, οι σχετικά καλές τιμές παραγωγού και οι αυξημένες ανάγκες στην κατανάλωση, αποτελούν σοβαρό κίνητρο για την επιστροφή της καλλιέργειας των οσπρίων στη χώρα μας, σε συνθήκες σωστής καθοδήγησης και αποφυγή της καταφυγής σε καλλιέργειες άγνωστες στον τόπο και αμφιβόλου ανταποδοτικότητας. 

           Αν και η φακή καλλιεργείται στην περιοχή μας από το 7.000 Π.Χ., οι ποσότητες της φακής που παράγονται στην Ελλάδα παραμένουν ελάχιστες σε σχέση με το ύψος της κατανάλωσής της και με τα παλαιότερα χρόνια, με αποτέλεσμα ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 95% των αναγκών μας να καλύπτεται με εισαγωγές από Τουρκία, ΗΠΑ και Καναδά. Στη χώρα μας παράγονται ετησίως 30-33.000 ΜΤ όσπρια. Εκτιμάται ότι παράγονται 20.000-22.000 ΜΤ φασόλια, 2.700-2.900 ΜΤ ρεβίθια, 1.200-1.300 ΜΤ φακές, 3.200-3.400 ΜΤ κουκιά, 250-320 ΜΤ λαθούρια, 600- 650 ΜΤ μπιζέλια και λοιπά όσπρια (μαυρομάτικα φασόλια, πράσινα κ.λπ.).

Πηγή:http://worldagronomists.blogspot.gr/2014/02/blog-post.html

Όσπρια και αειφορία

Τα όσπρια παίζουν σπουδαίο ρόλο στην υπόθεση της αειφορίας με πολλούς τρόπους. Αποτελούν σημαντικό, ίσως τον σημαντικότερο κρίκο στις πρακτικές αμειψισποράς στο χωράφι. Απαιτούν λιγότερα λιπάσματα συγκριτικά με άλλες καλλιέργειες και αποτελούν πηγή πρωτεΐνης «χαμηλού άνθρακα»…. Τα ψυχανθή είναι κομμάτι της αμειψισποράς που υποχρεούνται να εφαρμόζουν οι παραγωγοί ώστε να συντηρήσουν το ικανοποιητικό επίπεδο της γονιμότητας του εδάφους. Όπου τα όσπρια συμμετέχουν σε ολοκληρωμένες διαχειριστικές πρακτικές και στην καλή διαχείριση του εδάφους μια καλή ακολουθία αμειψισποράς θα ήταν τα σιτηρά (σιτάρι, κριθάρι ή βρώμη), ελαιόκαρποι (ελαιοκράμβη ή ηλίανθος) και όσπρια τα οποία ρυθμίζουν το άζωτο και ενισχύουν την αντίσταση των καλλιεργειών της ακολουθίας σε βακτηρία και μύκητες. 

Οι καλλιέργειες οσπρίων είναι καλλιέργειες με μικρό αποτύπωμα σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Για παράδειγμα, το υδατικό αποτύπωμα για την παραγωγή ενός κιλού κρέατος βοδινού, χοιρινού, πουλερικών είναι 18, 11 και 5 φορές υψηλότερο από το υδατικό αποτύπωμα που αντιστοιχεί στην παραγωγή οσπρίων. Τα όσπρια έχουν χαμηλότερο αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα  από όλες τις παραγωγές π.χ. ζωικής προέλευσης πρωτεΐνης. Πρόσφατες μελέτες αποδεικνύουν ότι ένα κιλό ψυχανθούς, ισοδυναμεί με την εκπομπή μισού κιλού διοξειδίου του άνθρακα, ενώ ένα κιλό βοδινού κρέατος εκπέμπει (ισοδύναμα) 9,5 κιλά διοξειδίου….

Ποιοί είμαστε

Μια ομάδα μαθητών του 6ου Γυμνασίου Σερρών με υπεύθυνες καθηγήτριες την κ. Αρβαντά Αγγελική και κ. Κρίβα Αναστασία αποφάσισε να ασχοληθεί με τα όσπρια δηλώντας συμμετοχή στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό με θέμα « Διεθνές έτος οσπρίων 2016 » στο πλαίσιο των 70 Χρόνων της UNESCO

Στόχος της ενασχόλησης είναι:

• να επισημάνουμε και να ευαισθητοποιηθούμε στα διατροφικά οφέλη των οσπρίων στο πλαίσιο της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων με στόχο την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή.
• να αναδείξουμε όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των οσπρίων που παράγονται στη γη μας
• να επιχειρήσουμε τη δημιουργία μιας ταυτότητας για τα αγνά αυτά προϊόντα της περιοχής μας και επίσης 
• να ενθαρρύνουμε συνδέσεις σε όλη την τροφική αλυσίδα, που θα αξιοποιούν καλύτερα τις πρωτεΐνες των οσπρίων

                              

Έργα τέχνης από ...ΟΣΠΡΙΑ

Φασόλια , φακές, οσπρια κάθε τύπου.Όλα στην φυσική τους μορφή ή βαμμένα σε οποιαδήποτε απόχρωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ψηφίδες για πολύ όμορφα ψηφιδωτά - καδράκια. 

Ανάλογα με τον τρόπο που θα τα συνδυάσετε και την υπομονή σας, τα ψηφιδωτά αυτά μπορούν να ...εξελιχθούν από ένα κάδρο για την κουζίνα ή ένα παιδικό δωμάτιο σε πραγματικά έργα τέχνης για κάθε χώρο.

Η Bean Art είναι μια τεχνική που στις εφαρμογές της από εικαστικούς καλλιτέχνες έχει προσφέρει αριστουργήματα, κυρίως σε αναπαραστάσεις έργων διασήμων ζωγράφων αλλά και προσωπογραφίες διασημοτήτων.
Ένας από τους εντυπωσιακότερους συνδυασμούς είναι εκείνος των άσπρων και μαύρων μικρών φασολιών για την δημιουργία κάθε μορφής, συμβόλων κλπ. αλλά και γεωμετρικών παραστάσεων. 

Σε πολύπλοκα σχέδια θα χρειαστεί, όπως ακριβώς και στα κλασσικά ψηφιδωτά με ψηφίδες, να δουλέψετε προγραμματισμέναχωρίς ...αυτοσχεδιασμούς της στιγμής και αφού φτιάξετε με μολύβι το σχέδιο πάνω στην επιφάνεια που θέλετε να δημιουργήσετε το ψηφιδωτό να χωρίσετε όσπρια, σπόρια κλπ. ανά μέγεθος και χρώμα ώστε να μπορέσετε με ακρίβεια να το αντιγράψετε.
Όποιου είδους όσπρια, καρπούς ή σπόρους κι αν χρησιμοποιήσετε θα τα κολλήσετε σε χαρτί ή ξύλο με μια απλή κόλλα χειροτεχνίας και για να τα βάψετε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιουδήποτε είδουςμπογιά.

Όσπρια:Χρήσιμες πληροφορίες

Αν αναζητάτε μια τροφή που να σας δίνει στο στόμα την πιο γήινη γεύση σε συνδυασμό με μια αίσθηση χορταστικής πληρότητας, αυτή είναι σίγουρα τα όσπρια.

Όλα τους ανεξαιρέτως είναι πλούσια πηγή πρωτεϊνών γι’αυτό αποτελούν κατάλληλο υποκατάστατο του κρέατος ειδικά όταν συνδυάζονται με δημητριακά και ρύζι.

Σε όλη την διάρκεια της διατροφικής μας πορείας από την αρχαιότητα ως σήμερα τα όσπρια κατέχουν εξέχουσα θέση στο ελληνικό τραπέζι.
Τα συναντάμε κυρίως τον χειμώνα βραστά ως σούπες ή μαγειρεμένα γιαχνί.

Κάθε Τετάρτη ή Παρασκευή ορίζει ο ελληνικός πατροπαράδοτος διατροφικός κανόνας που είναι σοφός και ισορροπημένος.
Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην αγορά των οσπρίων. Να έχουν το ίδιο μέγεθος και να είναι φρέσκα. Χρόνος βρασίματος έχουν μέσο όρο 1 ώρα.

Τα όσπρια είναι από τα πιο θρεπτικά και μακροβιοτικά τρόφιμα διότι η συχνή κατανάλωσή τους οδηγεί στη μακροζωία.

Πρέπει να καταναλώνετε αρκετά συχνά. Κι αυτό γιατί πρόκειται για τροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες που είναι πηγή ενέργειας. Όποιο είδος τους αν επιλέξετε για μαγείρεμα, να ξέρετε ότι είναι πλούσιο και σε κάλιο, φολικό οξύ, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, ασβέστιο και φυσικά αντιοξειδωτικά. Ενώ είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και αλάτι. Ακόμη έχουν άφθονες φυτικές ίνες, που βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου, στη μείωση της χοληστερόλης του αίματος, που θωρακίζει την καρδιά .

Επειδή τα όσπρια περιέχουν λυσίνη, όταν συνδυάζονται με ρύζι, αυξάνεται η βιολογική αξία της πρωτεΐνης του φαγητού. Γι’αυτό οι συνδυασμοί με ρύζι συνιστώνται ανεπιφύλακτα.

Θησαυρός της Ελληνικής γης τα όσπρια φημίζονται για την νοστιμιά τους. Όσπρια ιδιαίτερα βραστερά και εύγεστα φασόλια Πρεσπών, φακές Βοΐου Κοζάνης, φάβα Φενεού και Σαντορίνης (ΠΟΠ), ρεβίθια Λάρισας, φακές Εγκλούβης Λευκάδος, γίγαντες Καστοριάς (ΠΟΠ) κ.ά. είναι μερικά από τα όσπρια με ιδιαίτερη πατρίδα όπου το κλίμα τα κάνει μοναδικά.

Εκτός από το παραδοσιακό τρόπο μαγειρέματος των οσπρίων το εθνικό μας πιάτο φασολάδα, υπάρχουν αμέτρητες συνταγές από την διεθνή κουζίνα και από διαφορετικά μέρη της Ελλάδος.

Χούμους συνταγή από ρεβίθια που λατρεύουν στην Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή, και την Κύπρο.

Σαλάτες με κόκκινα φασόλια από το Μεξικό.

Γαλλική σαλάτα, πιαζ καθώς το γαλλικό Cassulet συνδυασμός φασολιών που ψήνονται σε γάστρα με χοιρινό κότσι, λουκάνικο Τουλούζης και λίπος χήνας καλυμμένα με φέτες χωριάτικου ψωμιού .

Στην Ιταλία συνδυάζονται με μακαρόνια ενώ στην Τουρκία μαγειρεύουν τα φασόλια με αρνί και κόκκινη πιπεριά και άλλες.


Όταν αγοράζετε όσπρια σε συσκευασία ή χύμα προσέχετε τον τόπο παραγωγής τους που αναγράφουν. Προσέχετε ημερομηνίες παραγωγής. Όσο πιο φρέσκα είναι, βράζουν πιο εύκολα. Διαλέξτε αυτά που έχουν ζωηρό χρώμα γυαλιστερή υφή και είναι ψωμωμένα.

Για σωστό μαγείρεμα τα μουλιάζετε 12 ώρες εκτός από τις φακές και τα μαυρομάτικα φασόλια. Αλατίζετε τα όσπρια στο τέλος του μαγειρέματος. Συμπληρώνετε πάντα χλιαρό νερό κατά την ώρα βρασίματος.

Αυτά λοιπόν είναι τα όσπρια που μπαίνουν πάλι δυναμικά και κερδίζουν εξέχουσα θέση στο διατροφολόγιό μας σε παραδοσιακές και μοντέρνες συνταγές.

Πηγή:http://www.gastrotourismos.gr/?section=1893&language=el_GR&itemid1494=2377&detail1494=1

Ουμπέρτο Έκο για τα όσπρια

Ο Ουμπέρτο Έκο έχει πει:

 «Χωρίς τα όσπρια, η ανθρωπότητα δεν θα είχε φτάσει ούτε μέχρι το μεσαίωνα»!

Ερωτηματολόγιο

Το ερωτηματολόγιο μας για τα όσπρια

Συνεργάστηκαν οι μαθητές :    

Σαρίογλου Ελένη
Βουρουτζή Βασιλική
Βαγενά Ελευθερία
Βασιλακάκης Χαράλαμπος
Χαψά Παναγιώτα

Ρεβίθια με σπανάκι και κοτόπουλο

Συστατικά

• 500 γρ. σπανάκι
• ελαιόλαδο για το σοτάρισμα των λαχανικών
• 100 γρ. παξιμάδια ολικής
• 2 σκ. σκόρδο
• 3-4 κλαδάκια ρίγανη φρέσκια
• 1/2 κ.γ. κύμινο 
• μπαλσάμικο
• 300 γρ. ρεβύθια ξερά μουλιασμένα όλη νύχτα και βρασμένα μετά μέχρι να είναι μαλακά
• 2 φιλέτα κοτόπουλο σωτέ
• 2 κ.σ. ελαιόλαδο για το σοτάρισμα του κοτόπουλο

Μέθοδος Εκτέλεσης

• Βράζουμε τα ρεβίθια και τα στραγγίζουμε καλά.
• Ξεπλένουμε καλά το σπανάκι και χωρίζουμε τα φύλλα από τα κοτσάνια τους.
• Σε ένα μεγάλο τηγάνι με λίγο ελαιόλαδο (2 κ.σ.) σοτάρουμε τα κοτσάνια από το σπανάκι για λίγα λεπτά μέχρι να μαλακώσουν λίγο.
• Προσθέτουμε τα φύλλα κομμένα στα 2, το κίμινο και τα σοτάρουμε και αυτά για 1-2 λεπτά ακόμα.
• Χτυπάμε το σκόρδο, τα παξιμάδια και τη ρίγανη στο μούλτι μέχρι να γίνουν τρίμμα αλλά όχι σκόνη.. 
• Τέλος ρίχνουμε μέσα στα λαχανικά και τα ρεβίθια, τα σοτάρουμε για 2 λεπτά μέχρι να ζεσταθούν λίγο τα ρεβίθια.
• Αλατοπιπερώνουμε, ρίχνουμε μέσα 3-4 κ.σ. μπαλσάμικο.
• Σε ένα άλλο τηγάνι σοτάρουμε 2 φιλέτα κοτόπουλο μέχρι να πάρουν καλό χρώμα αλλά να μην στεγνώσουν. 
• Σερβίρουμε τη σαλάτα με το σοτέ κοτόπουλο και σκορπίζουμε από πάνω το μείγμα με τα παξιμάδια..

Μια συνταγή του ΄Ακη Πετρετζίκη

Υγιεινή Τροφή

Εργασία της Μελλίδου Μαρία

Movie Maker: Healthy food - Slideshow

Περί Οσπρίων

Εργασία της Μήτρακα Κατερίνας και Θεοδώρας Δαλίσκα 
Μαθήτριες του Α1


Movie Maker: LEGUMES - Slideshow

Όμιλος Σερρών για UNESCO

O Όμιλος Σερρών για UNESCO συμμετέχει στην

*Δεκαετία της Βιοποικιλότητας 2011-2020 * 

Όσπρια

Όσπρια είναι η κοινή ονομασία των ξηρών σπερμάτων ορισμένων φυτών της τάξης Χεδρωπά, που χρησιμοποιούνται ως τροφή του ανθρώπου, αλλά και των ζώων. 

Τα όσπρια είναι πλούσια σε αζωτούχες ενώσεις, υδατάνθρακες, βιταμίνες Β, ενώ πολλά από αυτά περιέχουν και λιποειδή. Αποτελούν κατά συνέπεια τροφή μεγάλης θρεπτικής αξίας.

Η πρόσληψη οσπρίων συμβάλλει στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και την πρόληψη και αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, η στεφανιαία νόσος και ο καρκίνος. Επίσης, αποτελούν σημαντική πηγή φυτικής πρωτεΐνης για ζώα.

Κυριότερα όσπρια είναι η φακή, τα φασόλια, τα κουκιά, τα μπιζέλια, ο αρακάς, τα ρεβίθια, η σόγια, το λαθούρι, τα λούπινα και η αραχίδα (αράπικο φιστίκι).

Τα όσπρια είναι μία από τις παλαιότερες τροφές του ανθρώπου. Ευρήματα οσπρίων έχουν ανακαλυφθεί στη Μεσόγειο και τη Μεσοποταμία από αρχαιολόγους και ανάγονται στο 5000 π.Χ.

Διεθνές έτος Οσπρίων 2016

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ ανακήρυξε το 2016 Διεθνές Έτος Οσπρίων (International Year of Pulses), με στόχο την ευαισθητοποίηση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με τα διατροφικά οφέλη των οσπρίων στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης και της επισιτιστικής ασφάλειας.
Το Διεθνές έτος Οσπρίων 2016 έχει ως στόχο να αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα διατροφικά οφέλη των οσπρίων στο πλαίσιο της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων με στόχο την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή.
Το έτος θα δημιουργήσει μια μοναδική ευκαιρία για να ενθαρρύνει συνδέσεις σε όλη την τροφική αλυσίδα, που θα αξιοποιούν καλύτερα τις πρωτεΐνες των οσπρίων , περαιτέρω παγκόσμια παραγωγή οσπρίων, καλύτερη αξιοποίηση της αμειψισποράς και την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα του εμπορίου των οσπρίων.